Phản ứng quốc tế Quyết định về Luật an ninh quốc gia Hồng Kông

Tuyên bố chung từ Anh, Úc và Canada

Vào ngày 22 tháng 5 năm 2020, Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab, Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne và Bộ trưởng Ngoại giao Canada François-Philippe Champagne đã đưa ra một tuyên bố chung phản ứng với luật an ninh mới của Hồng Kông. Tuyên bố nêu rõ Trung Quốc nên tiếp tục thực hiện Tuyên bố chung ràng buộc về mặt pháp lí, được kí kết giữa hai nước Trung Quốc và Anh Quốc, điều này sẽ cung cấp các quyền và tự do của những người liên quan và đảm bảo mức độ tự chủ cao của Hồng Kông. Các quy định của các công ước Liên Hợp Quốc về nhân quyền, bao gồm Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trịCông ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa sẽ vẫn có hiệu lực. Nó nói thêm rằng dự thảo luật như vậy mà không có sự tham gia của người tư vấn luật, người dân và bộ máy tư pháp đã phá vỡ nguyên tắc "Một quốc gia, hai chế độ".[40]

Vào ngày 28 tháng 5, Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab cho biết nếu kế hoạch ban hành luật an ninh quốc gia theo quyết định không bị trì hoãn, Anh sẽ cho phép người mang hộ chiếu hải ngoại (BNO) ở lại Anh ban đầu khoảng thời gian mười hai tháng thay vì sáu như trước đây. Điều đó cho phép họ nộp đơn vào học tập và làm việc, và do đó cung cấp cho họ một con đường để trở thành công dân nước Anh.[41][42] Các báo cáo sau đó cho thấy rằng những thay đổi này sẽ không chỉ áp dụng cho 300.000 người sở hữu hộ chiếu hiện tại mà còn cả 2,9 triệu người đủ điều kiện nhận tấm hộ chiếu. Hầu hết trong số đó, có khoảng 2,55 triệu người đã giữ hộ chiếu BNO trong quá khứ nhưng không gia hạn.[43][44]

Tuyên bố chung từ 201 nghị sĩ

Vị thống đốc cuối cùng của Hồng Kông thời kì thuộc địa, Chris Patten, và 200 nghị sĩ khác từ 23 quốc gia đã đưa ra một tuyên bố lên án quyết định này. Họ cáo buộc rằng "sự giới thiệu đơn phương của luật an ninh quốc gia" đã đe dọa đến "một quốc gia, hai chế độ", đến quyền tự trị của Hồng Kông và quyền tự do của người dân. Các bên kí kết gồm các nhà lập pháp từ Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu ở cấp quốc gia thành viên và liên minh, và với Đông Nam Á.[45][46]

Liên minh châu Âu

Vào ngày 22 tháng 5 năm 2020, Peter Stano, phát ngôn viên chính của Liên minh châu Âu, đã ra thông cáo báo chí. Trong đó viết rằng nguyên tắc "Một quốc gia hai hệ thống" gắn liền với việc giữ quyền tự chủ cao của Hồng Kông, phù hợp với Luật Cơ bản và các cam kết quốc tế, cũng như tôn trọng nguyên tắc này. Nó cần tham khảo ý kiến ​​của người dân và tôn trọng quyền và tự do của con người trước khi áp dụng luật an ninh quốc gia, như đã thấy trước trong Điều 23 Luật Cơ bản, đồng thời duy trì quyền tự trị của Hồng Kông và nguyên tắc ‘Một quốc gia hai chế độ".[47]

Josep Borrell, đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) nói trong cuộc họp báo ngày 26 tháng 5 sau cuộc hội đàm với ngoại trưởng các nước thành viên, quan hệ với Trung Quốc tổn hại vì luật an ninh Hong Kong, nhưng khẳng định trừng phạt không giải quyết khủng hoảng.[48]

Thụy Sĩ

Vào ngày 22 tháng 5 năm 2020, Bộ Ngoại giao Liên bang Thụy Sĩ đã ban hành một tuyên bố trên Twitter. Trong đó viết rằng luật an ninh phải thông qua qua luật pháp trước và Thụy Sĩ rất coi trọng việc duy trì nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ".[49]

Đài Loan

  • Vào ngày 22 tháng 5 năm 2020, đảng cầm quyền của Đài Loan, Đảng Dân chủ Tiến bộ, nói rằng nếu dự luật được thông qua, nó sẽ thay đổi số phận của Hồng Kông mãi mãi và sẽ nói với thế giới rằng "khái niệm ‘một quốc gia, hai chế độ’ đã chết". Trong khi đó, đảng đối lập của Dân Tiến Đảng là Quốc dân đảng cũng kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng và duy trì quyền tự chủ, tự do ngôn luận và tự do hội họp của Hồng Kông.[50]
  • Viết trên trang Facebook cuối ngày 24/5, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn nói rằng dự luật an ninh quốc gia của Trung Quốc là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với các quyền tự do và độc lập tư pháp của Hong Kong. Bà Văn cũng hứa rằng Đài Loan sẽ giúp người dân Hong Kong "sự hỗ trợ cần thiết".[51]

Hoa Kỳ

Vào ngày 21 tháng 5 năm 2020, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên rằng ông không biết luật này là cái gì, nhưng "nếu nó xảy ra, chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề đó rất mạnh mẽ".[52][53] Ngày 22 tháng 5 năm 2020, Ngoại trưởng Mike Pompeo nói trong một tuyên bố rằng "Hoa Kỳ khuyến khích Bắc Kinh xem xét lại đề xuất tai hại của mình, tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế và tôn trọng mức độ tự trị cao, các thể chế dân chủ và tự do dân sự của Hồng Kông". Ông nói thêm rằng Hoa Kỳ sẽ sát cánh cùng người dân Hồng Kông.[54] Cùng ngày, Cố vấn cấp cao của Tổng thống Hoa Kỳ Kevin Hassett nói với các phóng viên rằng Hoa Kỳ đang "nghiên cứu xem phản ứng có thể có của chúng tôi là gì".[55] Hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, của Đảng Cộng hòa Pat Toomey và Dân chủ Chris Van Hollen, cho biết họ có kế hoạch đưa ra một dự luật mà trong đó "sẽ đưa ra luật để áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Trung Quốc vì vi phạm nền độc lập của Hồng Kông".[56]

Vào ngày 24 tháng 5 năm 2020, Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Robert O'Brien nói rằng Hoa Kỳ sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Hồng Kông và Trung Quốc đại lục nếu luật an ninh được thông qua.[57]

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói với Quốc hội ngày 27 tháng 5 rằng Hong Kong không còn đủ điều kiện để được hưởng quy chế ưu đãi đặc biệt theo Đạo luật Chính sách Hồng Kông. Ông nói Luật an ninh Hồng Kông "chỉ là động thái mới nhất trong một loạt các hành động mà về cơ bản là làm suy yếu quyền tự trị và tự do của Hong Kong".[58] Các chế tài, thuế quan cao hơn và hạn chế thị thực có thể được ban hành theo chứng nhận này; David Stilwell, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á và Thái Bình Dương, nói rằng mục tiêu của bất kỳ quyết định nào sẽ là "các quan chức ở Bắc Kinh", chứ không phải ở Hồng Kông hay Hoa Kỳ.[59]

Còn trong buổi họp báo tại Nhà Trắng ngày 29 tháng 5, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông đang chỉ đạo chính quyền bắt đầu quá trình loại bỏ chính sách ưu đãi Hồng Kông.[60]

Nga, Triều Tiên và Iran

Nga, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Iran nói rằng không có nhà nước nước ngoài nào nên can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và chỉ trích Mỹ vì đã làm như vậy.[61][62][63] Triều Tiên cũng bày tỏ ủng hộ quyết định này.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Quyết định về Luật an ninh quốc gia Hồng Kông http://www.npc.gov.cn/englishnpc/c23934/202005/c95... http://www.npc.gov.cn/englishnpc/c23934/202005/ce0... http://www.xinhuanet.com/english/2020-05/22/c_1390... http://www.xinhuanet.com/english/2020-05/22/c_1390... http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-rele... https://www.globaltimes.cn/content/1189195.shtml https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510... https://www.bbc.com/news/uk-52842303 https://www.bbc.com/news/world-asia-china-52762291 https://www.bbc.com/news/world-asia-china-52765838